با توسعه اینترنت و گسترش فضای مجازی و شبکههای اجتماعی نیاز به استفاده از وکیل جرایم رایانه ای بیش از پیش احساس میشود. به مانند هر جامعه دیگر، جوامع مجازی که انسانها در آن نقش ایفا میکنند، جرمخیز است. در این فضا ممکن است افراد زیادی با سوءنیت مشغول به فعالیت بپردازند و در صدد کلاهبرداری یا جرم و جنایت باشند. فعالان فضای اینترنتی در موارد مشخص شده احتیاج به وکیل دارند. در این مقاله از آرمیتالگال قصد داریم به این موارد پرداخته و اهمیت وکیل جرایم رایانه ای را بررسی کنیم.
جرم رایانهای چیست؟
مطابق با قانون جرایم رایانهای که در سال ۱۳۸۸ به تصویب رسید؛ مجموعهای از اعمال که از طریق رایانه، اینترنت یا سایر سامانههای دیجیتال انجام میشود، مشمول عنوان «جرم رایانهای» است. این قانون در ۵۱ ماده تنظیم شده و به روشنی حوزههایی مانند جرایم علیه محرمانگی دادهها و سیستمها، جرایم علیه صحت و تمامیت اطلاعات، کلاهبرداری اینترنتی، فیشینگ، دسترسی غیرمجاز، شنود غیرقانونی، نقض حقوق مالکیت معنوی، نقض حریم خصوصی و جرایم اخلاقی در فضای مجازی را تعریف کرده است. افراد درگیر با این عناوین در فضای مجازی، به عنوان مجرم شناخته شده و تحت پیگرد قانونی قرار میگیرند.
وکیل جرایم رایانه ای کیست و چه وظایفی دارد؟
وکیل جرایم رایانه ای وکیلی است که پرونده وکالت پایه یک دادگستری دارد و تخصص او پیگیری و دفاع از افرادی است که شکایتی مرتبط با فضای مجازی دارند و به نوعی دعاوی مرتبط با جرایم فضای مجازی به حساب میآیند. وکلای جرایم اینترنتی با تکیه بر توانایی که در زمینه دانش حقوقی دارند، میتوانند به دفاع از موکلین خود پرداخته و به آنها در زمینه اتهامات ناشی از اعمال مجرمانه در فضای مجازی و اینترنتی کمک کند. لازم به توضیح است که در زمینه خدمات دعاوی حقوقی میتوان از مشاوره کارشناسان بهره گرفت.

تعریف جرایم اینترنتی، رایانهای و سایبری
جرایم رایانهای، اینترنتی و سایبری، اگرچه دارای شباهتهای ظاهری قابل توجه، از منظر حقوقی و فنی هستند اما تفاوتهای بنیادینی با یکدیگر دارند. با این حال، برخی افراد این اصطلاحات را به شکل مترادف و به جای یکدیگر مورد استفاده قرار می دهند.
مفهوم کلی جرایم رایانهای شامل هرگونه عمل مجرمانه ای است که به سیستمهای رایانهای، دادهها یا شبکههای دیجیتال مرتبط است. مصادیق این جرایم میتواند شامل دسترسی غیرمجاز، تغییر یا تخریب اطلاعات باشد .
در مقابل، جرایم اینترنتی به عنوان زیرمجموعهای از جرایم رایانهای تعریف میگردد که وقوع آن تنها در بستر شبکه جهانی اینترنت است . مواردی نظیر کلاهبرداری اینترنتی یا فیشینگ از جمله این جرایم محسوب میشوند.
از سوی دیگر، جرایم سایبری دامنه گستردهتری را پوشش میدهد و علاوه بر فضای اینترنت، تمامی شبکههای متصل و مرتبط را دربر میگیرد. این شبکهها میتواند شامل شبکههای سازمانی، زیرساختهای مخابراتی و سامانههای امنیتی باشد.
جدول تفاوت جرایم اینترنتی، رایانهای و سایبری
|
نوع جرم |
تعریف | بستر وقوع | نمونه جرم | دامنه پوشش |
ارتباط با قانون ایران |
|
جرایم رایانهای |
هر عمل مجرمانهای که با استفاده از رایانه دادهها یا سیستم های اطلاعاتی انجام شود | سیستم های رایانهای و دادهها (آنلاین یا آفلاین) | دسترسی غیرمجاز، حذف یا تخریب دادهها | گستردهترین |
تعریف و مصادیق در قانون جرایم رایانهای مصوب ۱۳۸۸ |
|
جرایم اینترنتی |
جرایمی که فقط از طریق شبکه اینترنت یا وب انجام میشوند | اینترنت و فضای مجازی | فیشینگ، کلاهبرداری اینترنتی، انتشار محتوای مجرمانه | محدودتر از رایانهای |
زیرمجموعه قانون جرایم رایانهای و آییننامههای مرتبط با پلیس فتا |
|
جرایم سایبری |
هرگونه حمله یا جرم علیه شبکههای دیجیتال، زیرساختها و سامانههای هوشمند | تمام شبکههای ارتباطی و سیستمهای متصل (از جمله اینترنت، شبکههای دولتی و نظامی) | حملات DDoS، نفوذ به شبکه بانکی یا صنعتی | گستردهتر از هر دو نوع دیگر |
بیشتر در سطح بینالمللی و امنیتی بررسی میشود، اما در داخل ذیل همان قانون رایانهای مطرح است |
خدمات وکیل جرایم رایانه ای
وکیل جرایم رایانه ای، با تجربهای که در این حوزه دارد میتواند خدمات متنوعی را برای دعاوی و موکلین خود ارائه بدهد. برخی از این خدمات عبارتند از:
مشاوره حقوقی در زمینه جرایم اینترنتی
مشاوره حقوقی وکیل جرایم رایانه ای میتواند شامل نکات حقوقی در استفاده از شبکههای اجتماعی و پیامرسانها، آگاهی از حقوق افراد در برابر انتشار اطلاعات خصوصی در فضای مجازی و راهکارهای قانونی در مواجهه با کلاهبرداری آنلاین و فیشینگ باشد.
پیگیری و طرح شکایت در جرایم اینترنتی
وکیل جرایم رایانه ای میتواند به فرد کمک کند تا شکایت خود را در مراجع قضایی مانند دادسرای فرهنگ و رسانه ثبت کند. همچنین در صورت نیاز، شکایت را به پلیس فتا ارجاع دهد.
دفاع از متهمان جرایم اینترنتی
یک وکیل در مواردی مثل: تحلیل دقیق اتهام و بررسی شواهد دیجیتال، شناسایی خطاهای احتمالی در پیگیری پرونده توسط مراجع قضایی، ارائه دلایل و مستندات دفاعی از جمله عدم آگاهی یا نیت شوم در ارتکاب جرم میتواند از موکل خود دفاع کرده و به او کمک کند.
بررسی و تحلیل مستندات دیجیتال
یک وکیل باید توانایی تجزیهوتحلیل این مستنداتی مثل بررسی پیامهای اینترنتی، فایلهای دیجیتال، ایمیلها و… را داشته باشد و آنها را در قالب دفاعیهها یا شکایات مناسب در دادگاه ارائه دهد.
دفاع از حقوق حریم خصوصی در فضای مجازی
یکی از مسائل بسیار مهم در جرایم اینترنتی نقض حریم خصوصی افراد است. این نقض میتواند شامل مواردی مثل انتشار تصاویر و ویدیوهای شخصی بدون رضایت، دسترسی غیرمجاز به حسابهای کاربری افراد، نشر اطلاعات خصوصی یا خانوادگی در فضای اینترنت.

مراحل شکایت جرایم اینترنتی
برای شکایت در حوزه جرایم اینترنتی نیاز است تا مراحلی از سوی شاکی طی شود. این مراحل عبارتند از:
- ثبتنام در سامانه ثنا: اولین قدم ثبتنام در سامانه ثبتنام الکترونیک قوه قضائیه به آدرس sana.adliran.ir است.
- جمعآوری مدارک: مدارک هویتی مثل کارت ملی و تمامی مدارک مربوط به جرم، مانند رسیدهای پرداخت، اسکرینشاتهای پیامها، ایمیلها و سایر مستندات باید جمعآوری شوند.
- مراجعه به دفتر خدمات قضایی: فرد شاکی با در دست داشتن مدارک، به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و شکواییه خود را ثبت میکند.
- ارجاع پرونده به دادسرا: پس از ثبت، شکایت شما به دادسرای جرایم رایانهای ارجاع داده میشود.
- ارجاع به پلیس فتا: دادسرا دستور تحقیقات مقدماتی را صادر کرده و پرونده را برای بررسیهای بیشتر به پلیس فتا میفرستد.
- انجام تحقیقات توسط پلیس فتا: پلیس فتا تحقیقات لازم را انجام داده و پس از اتمام آن، نتیجه را به مرجع قضایی اعلام میکند.
- ادامه روند قضایی: در صورت وقوع جرم، پرونده برای رسیدگی نهایی به دادگاه کیفری ارسال میشود و پس از احضار طرفین و رسیدگی، حکم مقتضی صادر خواهد شد. در صورت نیاز به خدمات دعاوی کیفری میتوان از طریق مشاوره وکلای مجرب اقدام کرد.
- دریافت کد پیگیری: پس از ثبت شکواییه، کد پیگیری دریافت شده برای پیگیری وضعیت پرونده از طریق سامانه قابل استفاده خواهد بود.
آیا به وکیل جرایم رایانه ای نیاز داریم؟
جرایم اینترنتی روز به روز پیچیده تر می شوند. این جرایم دارای ابعاد فنی و حقوقی خاصی هستند و می تواند بر حریم خصوصی افراد تاثیر بگذارند. در بسیاری از موارد این جرایم منجر به از دست دادن اطلاعات حساس و آسیبهای مالی فرد شده است. وکیل آشنا و ماهر در حوزه جرایم اینترنتی باید توانایی درک پیچیدگیهای این پروندهها و ارائه دفاع قانونی مؤثر را داشته باشد.

معرفی جرایم رایانه ای
همانطور که پیشتر عنوان شد جرایم رایانه ای بر طبق قانون تعریف خاص خود را دارند. در ایم بخش به معرفی این جرایم و مصادق آن می پردازیم :
جرایم مربوط به رمز ارز ها (کریپتو کارنسی Crypto Currency)
دسترسی غیر مجاز
جعل رایانه ای و استفاده از داده های مجعول
شنود غیرمجاز
تخریب و اخلال در داده های رایانه ای و مخابراتی
جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی
سرقت رایانه ای
کلاهبرداری رایانه ای
هتک حیثیت ، توهین و نشر اکاذیب از طریق رایانه و فضای مجازی
جاسوسی رایانه ای
استفاده از پهنای باند اینترنتی ( ترمینیشن و اوریجینیت )
پولشویی
جرایم مربوط به کپی رایت
جرایم رایانه ای آینده تروریست رایانه ای
انتخاب بهترین وکیل جرایم رایانه ای
بسیاری از شاکیان پروندههای جرایم اینترنتی این سوال را دارند که چگونه میشود وکلای مجرب حوزه جرایم اینترنتی را پیدا کرد؟ در پاسخ به این پرسش چند راه وجود دارد که آنها را نام میبریم:
استفاده از تجربیات
پیش از انتخاب وکیل، بهتر است از افرادی که قبلا تجربه مشابهی داشتهاند، سوال کرد و نظرات آنها را در مورد وکلا و مؤسسات حقوقی جویا شد. قطعا راهنمایی افراد با تجربه میتواند راهگشا باشد.
بررسی سوابق وکیل
باید این اطمینان را حاصل کرد که وکیل مدنظر در پروندههای جرایم اینترنتی، سوابق زیاد و موفقی دارد. این کار میتواند به فرد شاکی کمک کند تا از تجربه و تواناییهای وکیل در مواجهه با پروندههای مشابه بهتر استفاده کند.
مشاوره اولیه با وکیل
بسیاری از وکلا برای مشاوره اولیه هزینهای دریافت نمیکنند. میتوان با چند وکیل در زمینه جرایم اینترنتی صحبت کرد و از آنها مشورت گرفت تا به جمعبندی برای انتخاب بهترین گزینه رسید.
بررسی شرایط قرارداد
قبل از شروع همکاری با وکیل، باید هزینهها و شرایط قرارداد را با دقت مورد بررسی قرار داد. فرد شاکی باید اطمینان حاصل کند که هزینهها مطابق با میزان خدمات ارائهشده است و هیچ هزینه اضافی دیگری دریافت نخواهد شد.

اهمیت انتخاب بهترین وکیل جرایم رایانه ای
نتیجهگیری
جرایم اینترنتی حوزه وسیعی را در فضای مجازی فرا میگیرند. این جرایم هر روز بیشتر و پیچیدهتر میشوند. با توجه به خسارات مالی و حتی جانی که بسیاری را در این حوزه تهدید میکند، نیاز به وکیل جرایم رایانه ای بیش از پیش احساس میشود. در این مقاله از آرمیتا لگال به اهمیت استفاده از وکیل در حوزه جرایم اینترنتی پرداختیم. در صورتیکه در این خصوص سوالی داشتید آن را با ما در میاد بگذارید. اگر نیاز به وکیل و خدمات وکالت در حوزههای دیگر داشتید هم میتوانید با ما در تماس باشید.


